Dag 9: Yusufeli - Erzurum

Vanmorgen om 8 uur vertrokken. Eerst naar de kruising linksaf Uzungöl, rechtsaf Erzurum. Daar werden we opgewacht door een busje dat ons de bergen in zou brengen (niet te dicht langs het randje!!!). Ik vond het ijzingwekkend (ja, heb niet voor niks hoogtevrees natuurlijk), het was een hele hoge kale berg(en) en we gingen uiteraard zigzag via haarspeldbochten naar boven. Boven op de werk was een dorpje met ongeveer 400 inwoners. Het lag op ongeveer 1100 meter. Het gekke was, dat boven een oase van groen te zien was, het hele plaatsje was bomen, gewassen, huisjes, een fontein (verzamelpunt voor de terugreis, tenzij je naar beneden wilde lopen), en bij de fontein linksaf naar de kirisi (kerk dus). Dit bleek een ‘kathedraal’, uit de 12e/13e eeuw. Op enig moment door Russische troepen aangevallen en gedeeltelijk vernietigd. Er waren gelukkig nog wat mooie stukken bewaard gebleven. Het was Georgische bouw, te herkennen aan de symmetrische motieven en de ronde toren. De Armeense bouw is meer van veelkantige torens en afbeeldingen van heiligen o.i.d. Nog niet gezien in ieder geval. De wanden waren min of meer bewaard gebleven, hoewel hier en daar zwart geblakerd, en op sommige stukken een beetje open (er ontbrak het een en ander). Ook zat er geen dak op, maar het dak van de toren was wel bewaard gebleven, hier waren enorm mooie blauwe fresco’s te zien. Helaas was deze muts haar telefoon/fototoestel vergeten in de bus, dus ik moet het hebben van foto’s van anderen. Hopelijk komen deze snel mijn kant op, dan zal ik ze toevoegen. We kregen uiteraard thee met wat lekkers van Gulay, dit keer walnoten geregen op een touwtje, en gedoopt in een soort moerbei- of druivengelei, niet heel zoet, beetje de consistentie van wine gums. Dit werden dan lange rollen, en die worden in stukjes gesneden. Jummie!
We kregen vrij tot 11 uur, dan zou de bus weer bij de fontein zijn, maar je mocht beginnen met naar beneden te lopen (een flinke tippel), en dan werd je meegenomen zodra het busje langskwam. Ik ging zelf om vijf voor half 11 naar boven naar de fontein, dat lopen op een kale berg laat ik aan Moessorski over (Nacht op een kale berg… was niet van plan zo lang te blijven).
De rest ging allemaal wel lopen, dus ik zat eerst heerlijk relaxed in het zonnetje op de rand van de fontein, kreeg nog bezoek van een oud, krom vrouwtje, maar helaas, mijn Turks is niet al te best.
Later ging ik maar onder de bomen zitten, want zo met je kop in de volle zon is toch wel erg heet. Er kwamen inmiddels twee jonge vrouwen met huisraad bij de fontein, die uitgebreid met moderne middelen (bleekwater en Jif) het meubilair met gebruik van het water uit de fontein schoon gingen maken (weet niet of dat nou wel zo fris is, want het is een soort van recycling systeem. Het water kwam uit een soort kubus, daarna rond de kubus in steeds hoger wordende bakken, waarbij bij de laatste bak stukken stof in de bak waren gegooid (om te filteren???). Daarna ging het water natuurlijk weer de vierkante kubus in, om er aan de andere kant weer uit te komen. Dus bleekwater kwam gegarandeerd weer een keertje langs. Zag het oude vrouwtje drinken uit de bakken…
Toen ik later onder de bomen zat kwam het oude vrouwtje weer langs, en begon een heel verhaal, ze wees op haar keel (duidelijk gevalletje struma), en zei dat het veel geld kostte om te laten verhelpen (geen idee hoe oud ze was, maar gezien haar toestand weet ik niet of het nog veel geholpen zou hebben). Het was voor haar onduidelijk wat ik daar zat te doen, dus ik heb maar uitgelegd dat ik op het busje zat te wachten (dolmus), maar ze keek me aan of ze me voor gek verklaarde (ja logisch, in zo’n godverlaten oord komt helemaal geen busje). Daar begon ik inmiddels ook aan te twijfelen, want de 11 uur was al 11.10 geworden, dus ik begon wat zenuwachtig te worden, ook al omdat ik de enige daar was en mijn telefoon 10 km verderop in lager gelegen gebied in het andere busje lag. Domdomdom. Maar gelukkig kwam om kwart over 11 het busje, ik stapte in, en langzaam aan haalden we de rest in. Toen we aan het einde van de bergweg gekomen waren, misten we nog 3 medereizigers, die we verderop gelukkig konden oppikken (nadat we een tussenstop bij een wc gemaakt hadden, uiteraard). De chauffeur had ook nog een zak puntpaprika’s gekocht bij een boer onderweg, bij ons zijn die zoet, hier zijn ze pittig.
Daarna pikten we gelukkig de rest op en konden we onze reis vervolgen naar onze eigen bus. Daarna op weg naar Erzurum. Na een tijdje kwamen we bij een tectonisch meer (grondwater, dus geen rivier uit de bergen), erg mooi en groot, en daar hebben we nog ergens gestopt bij een theehuis om thee te drinken (uiteraard) en naar de wc te gaan (het schoonste hurktoilet tot nu toe!). Ik word nog helemaal atletisch van deze reis!
Daarna vertrokken we weer om rechtstreeks naar ons hotel in Erzurum te gaan. We hadden op dat moment nog niet geluncht, dus de meesten begonnen een beetje katterig te worden. We waren om kwart over 3 in het hotel, kregen een half uurtje voor opfrissen, en daarna met Gulay de stad in voor wat uitleg van wat waar was. Eerst naar een eethuis, waar je kon kiezen, soep of vlees (of allebei). We kregen per tafel 2 salades en voor wie dat wilde was er soep, of vlees, en als je vlees wilde betaalde je per spies. Ze blijven aanleveren totdat je zei dat je genoeg had. Joke en ik allebei 1 spies geprobeerd, erg lekker, maar rest van de middag darmkrampen. Zijn mijn tere ingewanden toch niet tegen bestand!Toen gingen we verder de stad in. We zijn in een theehuis geweest (waar we een bezienswaardigheid waren, 4 vrouwen en een man, er was 1 andere vrouw in het theehuis (openlucht)). Nescafe hadden ze wel (alleen moesten de kopjes en de koffie bij de buren geleend worden), vervolgens bleek er in alle koffie melk te zitten, terwijl 2 de koffie zwart drinken. Gelukkig had Ook Joke Nescafe in zakjes mee, dus 2 bekers heet water besteld en konden we allemaal aan de koffie.
Daarna nog naar de 3 graven geweest, naar de citadel (geen barst aan), en vervolgens terug richting hotel, waar op de hoek een Aldi zat waar we nog wat inkopen gedaan hebben (SOK, zo heettie in Turkije).
Daarna terug naar het hotel, alwaar we met een stel afgesproken hebben om half 8 te gaan eten. Precies op tijd waren we allemaal bij de lift, eerst met 5, later kwam er nog iemand bij, en met zijn zessen hebben we boven in het restaurant van het hotel gegeten, niemand had veel zin om nog de hort op te gaan. Net weer terug, verhaaltje afmaken en proberen te uploaden. Zal kijken wat ik er nog voor foto’s bij kan doen.
Morgen half 9 vertrekken naar Ani en Kars (richting Armenië).
Wordt vervolgd.